به نام خدا
با سلام
دوستی پرسیدند : چرا زن پس از فوت یا طلاق شوهر طبق آیه 228 سوره بقره باید عده نگه دارد اما شوهر بلا فاصله ازدواج می کند؟ این در حالی است که الان علم پیشرفت نموده و با زمان پیامبر تفاوت دارد .
پاسخ :
حکم شرعی : حضرت آیه الله مکارم در این رابطه در استفتائات می‌فرمایند: "مسئله عده زنان ، فلسفه های متعددی دارد و منحصر به مسئله انعقاد فرزند نیست و لذا در تمام مواردی که شرع گفته است زن باید عده نگه دارد هر چند عقیم و نازا باشد یا رحم خود را برداشته باشد یا فرضا چند سال از شوهر خود جدا زندگی می کند در تمام این صورتها باید عده نگه دارد."
همچنین در استفائات حضرت آیه الله فاضل آمده است "زنی که در ازدواج موقت مطمئن است که حامله نشده است (چون رحم او را خارج کرده اند ) آیا باید عده نگه دارد ؟ پاسخ: اگر در سن زنانی باشد که حیض می‌بیند باید عده نگه دارد." ( ج1، ص 458)
مقدمه :
چون نوعا فلسفه واقعی احکام برای ما بیان نشده است و اگر ما براساس عقل فهمیدیم و قبول کردیم که خداوند حکیم است و کارهایی که انجام میدهد و احکامی که برای بندگانش مشخص میکند، همه از روی حکمت و بر مبنای عقل سلیم است، نباید در آنها چون و چرا کنیم. اما در هر صورت عده ای از حکمتهایی که به نظر میرسد دستور به نگه داشتن عده داشته باشد رو خدمتتون عرض میکنیم
فلسفه نگه داشتن عده
1) عدّه نگه داشتن زن، جلوگیری از مخلوط شدن نطفهها در رحم زن است تا اگر احتمالا در رحم زن نطفه باشد، تا سه ماه مشخص شود، چون گاهی نطفه بعد از مدتها بسته میشود تا ه اگر فرزندی متولد شد، به طور یقین مشخص باشد که مربوط به چه کسی است و در نتیجه محارم این فرزند معلوم باشد و وقتی این بچه بزرگ شد بداند با چه کسانی نمیتواند ازدواج کند و نیز مسأله ارث بردن او روشن شود
2) از دلایل دیگر عده نگهداشتن زن این بوده که اگر زن بعد از مرگ شوهر فورا ازدواج کند این مطلب با محبت و دوستی و حفظ احترام شوهر سابق و تعیین به خالی بودن رحم از نطفه همسر پیشین سازگار نیست و به علاوه موجب جریحهدار ساختن عواطف بستگان متوفی است.
جدایی بین زن و شوهر از منفورترین و زشتترین کارهای نزد خدا است و در روایات به منزله تخریب خانه قلمداد شده است. و در روایت دیگر آمده است: "ازدواج کنید و طلاق ندهید، زیرا طلاق، عرش خدا را به لرزه در میآورد".
3) هدف از ازدواج قانونمند شدن ارتباطات و ایجاد عشق بین زن و شوهر برای اهداف عالیتر مانند تربیت فرزندان و احساس آرامش خاطر و کمک و یاور داشتن در زندگی است.
اگر چنین فرض شود که ارتباطات بین زنان و مردان از هیچ قانونی تبعیت نکند و بر اساس ضوابطی نباشد، انواع مشکلات روانی و جسمانی و بیاریهای خطرناکی از قبیل ایدز به بار مینشیند، چنان که در بعضی مناطق چنین شده است.
لذا خداوند تبارک و تعالی با وضع عده فرصتی را برای فکر و اندیشه مرد و زن ایجاد نموده است تا ازدواج از استحکام مجدد برخوردار شود. در حقیقت ایام عده فرصت بازنگری است
4) از نظر بهداشت و سلامت رحم هم برای زن مفید است.
در مورد قسمت دیگر سوالتان در مورد پیشرفت علم باید عرض کنیم که خیلی زیاد بودهاند و هستند زنانی که از قرصهای ضد بارداری و یا وسایل امروزی برای پیشگیری از انعقاد نطفه استفاده کردهاند؛ ولی در عین حال باردار شدهاند. نکته دیگر اینکه در دوران پیامبر نیز اسباب و وسایل پیشگیری وجود داشت، ازجمله عزل (بیرون ریختن منی)
یا حق